Parotis Ameliyatı Ankara (Parotidektomi)

Tükürük bezi nedir?

Baş ile boyun bölgesine konuşlanmış olan, ürettiği sindirime yardımcı salgıyı (tükürük) özel kanallar aracılığıyla bağlı olduğu ağız, boğaz, yutak, burun, sinüs gibi bölgelere boşaltan bezlere tükürük bezi denilmektedir. Yüzümüzde sağ ile sol tarafta üçer adet olmak üzere altı tane majör yani büyük tükürük bezi bulunmaktadır. Bununla birlikte, mukoza içerisine konuşlanmış yüzlerce minör yani mikroskobik tükürük bezleri de mevcuttur. Majör tükürük bezleri; parotis bezi, submandibuler bez ve sublingual bezden oluşmaktadır.

Parotis tükürük bezi

Yüzümüzün heriki tarafında cilt altında kulak kepçesinin önünden aşağı, çene köşesinin arkasına doğru uzanan organlara parotis tükürük bezleri denilmektedir. Mimik ve jestlerin yapılmasını sağlayan fasiyal sinir, parotis tükürük bezinin içinden geçmektedir.

Parotis bezi hastalıkları nelerdir?

Parotis bezi hastalıkları arasında parotis bezi iltihapları, sjögren sendromu ve tükürük bezi taşları ve tümörleri bulunmaktadır.

Tükürük bezi tümörleri nerelerde görülmektedir?

Tükürük bezi tümörleri sıklıkla parotis bezinde görülmektedir. Bu tümörler, özellikle bezin yüzeysel lobundan kaynaklanmaktadır. Bununla birlikte, nadiren, submandibuler ve sublingual bezlerde de tükürük bezi tümörleri meydana gelebilmektedir. Minör bezlerinin konuşlandığı kısımlarda ve parafarengeal bölge adı verilen boynun derin kısımlarında da tükrük bezi tümörleri oluşabilmektedir.

Tükrük bezi tümörleri en çok parotis bezinde görülmektedir, bu tümörlerin büyük kısmı iyi huyludur ve bunların da büyük kısmı pleomorfik adenomdur (mikst tümör).

Parotis tümörlerinin tanısı nasıl konulur?

Parotis tümörlerinde tanı için iyi bir anamnez, KBB muayenesi ve ultrason incelemesi önemli ipuçları verir. İlaçlı BT veya MR da tanı konusunda yardımcı olacaktır, ancak yüzeyel yerleşen küçük kitleler için çok da gerekli değildir.

Bu kitlelerde açık biyopsi yani cilde kesi yapmak yanlıştır ve tümörün cilde yayılmasına sebep olacağından kesinlikle yapılmamalıdır. Ancak ince iğne biyopsisi dediğimiz yöntem hem tanı için yeterlidir hem de herhangi bir yayılıma sebep olmaz. Bu işlemin ultrason eşliğinde yapılması tanı ve işlem güvenilirliğini artırır.

Parotis ameliyatı nasıl yapılmaktadır ve ameliyatın komplikasyonları bulunmakta mıdır?

Tükürük bezi ameliyatları, genel anestezi ile gerçekleştirilmektedir. Parotis ameliyatı, içinden geçen fasiyal sinir nedeniyle özellik taşır ve teknik olarak zor bir ameliyattır.  Başarılı bir ameliyat için bu konuda uzman bir KBB hekimi tarafından operasyonun dikkatlice yapılması hayati öneme sahiptir. Ameliyat sırasında hassas bir diseksiyonla fasiyal sinir bulunur ve bütün dalları takip edilerek korunur. Fasiyal sinir monitörü denilen cihazın kullanılması sinirin bulunmasında ve takip edilmesinde yardımcı olur. Başarılı bir ameliyattan sonraki süreç çok rahat geçer ve hastalar genellikle 2 gün içinde taburcu edilir.

Fasiyal sinirle ilgili oluşan hasarlar en ciddi komplikasyonlardır. Bazen ameliyat sırasında tümörün sinire yapışık olması ve sinirdeki gerilmelere bağlı geçici sinir güçsüzlükleri görülebilir. Kalıcı fasiyal sinir hasarı deneyimli ellerde %1 in altında olmalıdır. Ancak bazen sinir beklenmedik şekilde tümörün içinden geçebilir ve siniri koruyarak tümörü çıkarmak imkansız hale gelir.

Parotidektomi tipleri var mıdır?

Parotis bezi yüzeyel ve derin olmak üzere 2 lobdan oluşur, iki lobun arasından da fasiyal sinir ve dalalrı geçer. En çok yapılan ameliyat tipi yüzeyel (süperfisiyal) parotidektomidir, çünkü tümörler çoğunlukla yüzeyel lobda yerleşir. Tümör derin lobu da içeriyorsa, derin lob da çıkarılır. Eğer tümör cinsi malign yani kötü huylu ise total yani tam parotidektomi yapmak gereklidir.